Karina Meijer ziet ze helaas regelmatig in het UMCG: vrouwen van middelbare leeftijd die al jaren de anticonceptiepil slikken en opeens met trombose in het ziekenhuis belanden. Bijna altijd blijkt dat deze vrouwen niet weten dat het slikken van de pil de kans op trombose flink vergroot. Meijer zet zich er daarom al jaren voor in om dit meer bekendheid te geven: ‘het hoeft niet zover te komen’.
Meijer: ‘Als je jong bent, is de kans op trombose niet heel groot. Maar ook dan heb je een iets grotere kans op trombose als je de pil slikt’, zegt Meijer. ‘Het gaat dan om 3 op de 10.000 vrouwen per jaar. Als je ouder wordt, neemt de kans op trombose toe: naar 9 op de 10.000 vrouwen. En als je dan ook de anticonceptiepil nog steeds slikt, gaat het bij vrouwen van 40 jaar en ouder om 21 op de 10.000.’
Deze cijfers betekenen niet dat Meijer de pil aan afraadt. Sterker nog: ‘Voor jonge meiden is de pil een hele goede keuze en vaak de beste keuze’, zegt Meijer in dit interview met RTL Nieuws. Wel is het goed om stil te staan bij andere risicofactoren. Zo heb je een grotere kans om trombose te krijgen als je een erfelijke stollingsafwijking hebt, als je moeder, vader, broer of zus trombose heeft of als je ernstig overgewicht hebt. ‘Overleg bij twijfel altijd met je huisarts wat voor jou het beste’, raadt Meijer aan.
En als je ouder wordt: is de pil dan altijd af te raden? Niet per se, zegt Meijer. ‘Ook als je ouder wordt, kan de anticonceptiepil om verschillende redenen nog steeds een goede keuze zijn. Vrouwen die kampen met ernstig bloedverlies of met endometriose hebben baat bij de pil, omdat deze hun klachten flink kan verminderen. Maar zeker als er geen kinderwens meer is, is het verstandig om na te denken over alternatieven. Denk bijvoorbeeld aan een spiraaltje, of andere vormen van anticonceptie die geen vrouwelijke hormonen bevatten.’
Kunnen en moeten huisartsen een rol spelen bij het voorkomen van het onnodig doorslikken van de pil? Meijer: ‘het is erg makkelijk om de pil te blijven slikken, als je eenmaal een recept hebt gekregen: je hebt geen herhaalrecept nodig. Het is dus belangrijk dat vrouwen geïnformeerd worden. Dat kan via de huisarts als ze daar met een andere vraag komen maar apothekers en verloskundigen zouden ook een rol kunnen spelen. En ook informatie rechtstreeks gericht op vrouwen is belangrijk.’
Bij een trombose raakt een bloedvat in het lichaam verstopt door een bloedstolsel. Dat gebeurt het vaakst in de aders van de benen en kan leiden tot zwellingen en pijn. Mensen met trombose moeten bloedverdunners slikken. Een groot deel van de mensen met trombose houdt klachten van het been, veel van hen moeten steunkousen blijven dragen.
Als een bloedstolsel losraakt en met de bloedstroom meegaat, kan het gevaarlijk worden. Een bloedprop die de longen bereikt, kan een longembolie veroorzaken. Herken je dit te laat, dan kun je daar zelfs aan overlijden.
‘Wees daarom alert op de klachten die horen bij trombose’, zegt Meijer. ‘Het is belangrijk om er op tijd bij te zijn, om erger te voorkomen.’ Kenmerken van een trombose zijn onder andere dat je been opzwelt, warm, zwaar en/of pijnlijk wordt en de huid strakgespannen en rood van kleur.