Zondag 17 november is Wereld Prematurendag. Op deze dag vragen we aandacht voor de impact van vroeggeboorte op baby's en hun families. Jaarlijks verblijven honderden vroeggeboren baby’s - soms zelfs maandenlang - op de IC Neonatologie van het UMCG.
Een baby op de IC Neonatologie met plakkers om het zuurstofgehalte in het bloed te meten.

Op de IC Neonatologie van het UMCG zorgen onze collega’s elke dag voor de allerkleinste en meest kwetsbare baby’s. ‘Omdat ze zo kwetsbaar zijn, doen we er alles aan om stress en overbodige prikkels te voorkomen’, vertelt afdelingshoofd Elisabeth Kooi. Kinderen zo min mogelijk storen, noemt ze het. ‘Want een goede start maakt het verschil voor hun hele leven.’

Plakker op de huid meet zuurstofgehalte

Een belangrijk onderdeel hiervan zijn de zogenaamde non-invasieve zorginterventies: manieren waarop je kunt voorkomen dat je een ingreep hoeft te doen. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de plakkers die continu het zuurstofgehalte in de hersenen en darmen kunnen meten. ‘Deze plakkers zijn eenvoudig op de huid te plakken, waardoor de baby er zo weinig mogelijk last van heeft’, vertelt Kooi. ‘Vanuit de plakker gaat licht door het weefsel heen en komt het bloed tegen. Als daar minder zuurstof in zit, geeft dat een andere weerkaatsing. Hierdoor kan de sensor berekenen hoeveel zuurstof er in het bloed zit.’ Deze techniek heet NIRS: Near-InfraRed Spectroscopy.

Wat als er te weinig zuurstof in het bloed zit?

Voor de artsen is het zuurstofgehalte in het bloed belangrijk om te weten, omdat te weinig zuurstof in het bloed voor hersen- en darmschade kan zorgen. Zuurstoftekort kan bijvoorbeeld een factor zijn bij necrotiserende enterocolitis (NEC), een ernstige darmontsteking die vooral voorkomt bij te vroeg geboren baby’s. ‘Als we zien dat er te weinig zuurstof in het bloed zit, kunnen we niet simpelweg meer zuurstof geven’, legt Kooi uit. ‘We moeten eerst onderzoeken wat de oorzaak is van het zuurstoftekort. Nemen de longen niet genoeg zuurstof op, is er sprake van bloedarmoede, of haalt het omliggend weefsel teveel zuurstof uit het bloed? Afhankelijk van de diagnose is per baby een andere behandeling nodig.’ 

Elisabeth Kooi, afdelingshoofd IC Neonatologie.


 

Minder behandelen

De plakker geeft ook rust en geruststelling, legt Kooi uit. ‘We weten hierdoor continu of er genoeg zuurstof in het bloed zit. Daardoor hoeven we minder behandelingen bij de baby’s te doen, wat voor minder stress zorgt bij zowel de baby als de ouders.’ 

Wereld Prematurendag

Op de Wereld Prematurendag zet de afdeling IC Neonatologie van het UMCG de ouders van de kinderen die zijn opgenomen op de IC Neonatologie in het zonnetje, evenals de medewerkers van deze afdeling. Jaarlijks worden in Nederland zo’n 15.000 baby’s te vroeg geboren. Ongeveer 1.000 premature baby’s overlijden door de vroeggeboorte. De kinderen die het wel redden, hebben vaker een grotere kans op het krijgen van ontwikkelingsstoornissen, beperkingen en handicaps. 

Muziektherapie

‘Daarom doen we er alles aan om deze kinderen de allerbeste start te geven die ze maar kunnen krijgen’, zegt Kooi. ‘De plakkers zijn hier een mooi voorbeeld van, maar we doen ontzettend veel meer. Zo hebben we als eerste in Nederland muziektherapie ontwikkeld die de hersenontwikkeling van de baby’s bevordert. En na ontslag blijven we de kinderen op vaste momenten volgen. Door al na drie maanden spontane bewegingen te analyseren, kunnen we goed voorspellen hoe hun ontwikkeling verloopt. Dit helpt ons om tijdig extra ondersteuning te bieden als dat nodig is. Daarnaast volgen we hun neurocognitieve en cardiopulmonale ontwikkeling tot hun achtste jaar om ze optimaal te begeleiden.’