Wat betekent een besluit of een nieuwe ontwikkeling in het UMCG voor de patiënten? Met die vraag steeds voor ogen geeft de Cliëntenraad gevraagd en ongevraagd advies aan de Raad van Bestuur (RvB). Zo zorgen ze dat de betrokkenheid en belangen van patiënten in de zorg en in het UMCG gewaarborgd zijn. Dat doen ze over uiteenlopende onderwerpen. Dat kunnen ze als geen ander, de negen leden van de Cliëntenraad zijn zelf (ex-)patiënt of mantelzorger en hebben een sterke affiniteit met de zorgverlening in het UMCG.
Kruize: ’Het gaat echt over wezenlijke zaken voor de patiënten. In de uitvoering raken plannen of besluiten áltijd een patiënt. Prachtig dat je daarover als Cliëntenraad mee mag denken en mee mag doen. En nog mooier dat je de resultaten kan zien en reacties van patiënten terug mag horen. Dat doet écht iets met mij.’
‘We willen als Cliëntenraad resultaten bereiken. We zijn geen vergaderclub’, vult Peter Hilkhuysen aan. Zeer trots is hij op het patiëntenpanel dat er mede op initiatief van de Cliëntenraad is gekomen. Het panel bestaat uit een groep van ongeveer duizend (ex)-patiënten, naasten of mantelzorgers die geraadpleegd kunnen worden via een enquête of vragenlijst. Iedereen in het UMCG kan daar gebruik van maken, ook de Cliëntenraad. ‘We kunnen daardoor een veel nauwer contact hebben met onze achterban. Zo kunnen we ook directe informatie van hen krijgen.‘
Soms trekt de Cliëntenraad samen op met de RvB om iets voor patiënten te bereiken. Kruize: ‘Vanuit het Rijk werden eerder toegezegde middelen voor een goede en betrouwbare uitwisseling van patiëntengegevens niet beschikbaar gesteld. Terwijl dat echt bijdraagt aan de kwaliteit van zorg, het kan levens redden en fouten bij ziekenhuisopnames voorkomen. Samen met onze RvB en de Nederlandse Federatie van UMC’s (NFU) hebben we toen snel een actie opgezet. We hebben vanuit patiëntperspectief uitgelegd wat de gevolgen zijn als het geld niet beschikbaar zou komen. De cliëntenraden en de besturen van de andere UMC’s ondersteunden dit initiatief. Juist door die verbinding te zoeken kregen we een sterke lobby. Kort geleden stuurde de minister een Kamerbrief en transitieplan, waarin beschreef hoe het gaat met de voortgang om een landelijk dekkend netwerk voor gegevensuitwisseling te krijgen.‘
Samen er voor zorgen dat een nieuw plan beter wordt
Als belangrijkste winstpunt van tien jaar noemt Hilkhuysen dat de Cliëntenraad nu vanaf het begin bij nieuwe ontwikkelingen of plannen wordt betrokken. ‘Daardoor is vanaf het eerste moment het perspectief en belang van de patiënt onderdeel van nieuwe plannen. Zo versterk je elkaar en kan je er samen voor zorgen dat een plan niet alleen voor bijvoorbeeld de onderzoeker of medewerker het beste is, maar ook voor de patiënt.’
Behalve met de RvB zit de Cliëntenraad ook regelmatig met directeuren om tafel. Hilkhuysen: ‘Elke vier maanden worden we bijgepraat over ontwikkelingen in de zorg, ict, bouw en regionalisering. Daar kunnen van onze kant (on)gevraagde adviezen uit voortkomen. Dat werkt bijzonder goed.’ In alle beleidsvoorstellen wordt nu een PEP (patiënt effect paragraaf) opgenomen, waarin de mogelijke gevolgen voor de patiënt staan genoemd. ‘Ik snap niet alles op ICT-gebied. Maar door de PEP weet ik wat ICT-ontwikkelingen voor de patiënt betekenen en daar kan ik dan advies over geven.’
De Cliëntenraad heeft de vrijheid om zelf onderwerpen op tafel te leggen of vragen te stellen. ‘We hebben gevraagd waarom er in het UMCG niet een betere bewegwijzering is naar bijvoorbeeld Maggie’s Center is. En we hebben de RvB een hart onder de riem gestoken om toch vooral door te gaan met het zelf produceren van CAR T-cellen voor kankerbehandelingen.’
Voor de nabije toekomst verwacht Hilkhuysen dat er in de clusters meer patiëntenraden komen die hun advies over de aangeboden zorg uitbrengen. ‘De vorm maakt daarbij niet uit, maar patiëntenparticipatie moet terugkomen in alle geledingen van de organisatie. Niet alleen in woord, maar ook in daad. Dat is de goede weg!’
