Al meer dan 30 jaar werkt Marga Posthumus in het UMCG. Begonnen als verpleegkundige en sinds 1 maart 2023 managing director van het cluster Beschouwend en het Transplantatiecentrum. ‘Leidinggeven vergt andere vaardigheden. Daarom is het goed dat het UMCG een leiderschapsprogramma heeft.’
Foto v.l.n.r: Maria Hintzbergen, danser Shara Maaskant en Marga Posthumus tijdens de dansworkshop
Foto v.l.n.r: Maria Hintzbergen, danser Shara Maaskant en Marga Posthumus tijdens de dansworkshop

Posthumus heeft in het UMCG al verschillende leidinggevende rollen vervuld. ‘Maar je moet jezelf altijd blijven ontwikkelen', vindt ze. ‘Dat geef ik ook terug aan mijn team, maar dan moet ik zelf wel het goede voorbeeld geven.’ Dat je jezelf moet blijven ontwikkelen leerde ze al vroeg van een hoofdverpleegkundige, aan het begin van haar carrière in het UMCG. ‘Zij was erg bezig met de ontwikkeling van haar teamleden. Zo ben ik ook verplegingswetenschappen gaan studeren', vertelt ze.  

Het verschil maken 

Als verpleegkundige groeit Posthumus snel door tot hoofdverpleegkundige en ze heeft daarna verschillende leidinggevende rollen. ‘Als leidinggevende kun je het verschil maken, voor de mensen in je team, maar ook voor de organisatie. Je kunt richting geven en mensen in beweging zetten. Dat heb ik altijd erg leuk gevonden.’ 

Dans en leiderschap 

Posthumus werd gevraagd om mee te werken aan de organisatie van de eerste masterclass van het leiderschapsprogramma. Hierdoor kreeg zij samen met drie andere leidinggevenden de kans om een workshop van het dansgezelschap Mohamed Yusuf Boss te volgen. Tijdens deze workshop verdiepten zij zich in de raakvlakken tussen dans en leidinggeven. Door stil te staan bij wie zij zijn als leidinggevenden, nieuwsgierig te zijn naar wat hen beweegt, en wat leidinggeven als vak voor hen inhoudt, creëerden ze samen met dansgezelschap Mohamed Yusuf Boss een dans.  

Ubuntu-filosofie 

In voorbereiding op die dans leerde Posthumus van Mohamed de Ubuntu-filosofie: ‘each one, teach one.’ De Ubuntu-filosofie gaat uit van ieders bijdrage aan het collectieve en leren van en met elkaar. Medemenselijkheid staat centraal: iemand is iemand, door andere mensen. Dit sprak haar erg aan. In haar rol als leidinggevende probeert ze ook altijd de samenwerking te zoeken en van elkaar te leren. ‘Ik bespreek graag dingen met mijn team als dat kan, en maak dan gezamenlijk een keus. En als de kwestie niet geschikt is om met het team te bespreken, zoek ik gelijkgestemden om mee te sparren. Bijvoorbeeld de andere managing directors.’ 

Persoonlijk 

Tijdens de workshop creëerde het dansgezelschap een dans op basis van gesprekken tussen Posthumus en de andere drie leidinggevenden die meededen. Zij splitsten hiervoor op in duo's en stelden elkaar persoonlijke vragen. Geen vragen over hun functie, maar juist over wie zij zijn als persoon buiten hun werk en wat hen drijft. Dit werd bewust gedaan omdat wie je bent als mens veel invloed heeft op hoe je je gedraagt als leider.   

Kwetsbaarheid 

Posthumus ging in gesprek met Maria Hintzbergen, clustermanager Eerstelijnsgeneeskunde en Langdurige Zorg. ‘Dat was best kwetsbaar’, vertelt Posthumus. ‘Ik vond het bijzonder hoe je elkaar in zo'n korte tijd erg goed leert kennen.’ Van het gesprek werd een video gemaakt zonder geluid, die de dansers vertaalden in een choreografie. Die dans hebben de leidinggevenden daarna samen ingestudeerd en uitgevoerd. 

Masterclass: ‘leidinggeven is een vak’ 

De dans die Posthumus samen met de drie andere leidinggevenden uitvoerde werd gefilmd en diende als inspiratie tijdens de masterclass voor 200 andere leidinggevenden. In die masterclass reflecteerde Posthumus met haar collega leidinggevenden en met psychiater Glenn Helberg op het proces, de dans, en hun lessen hieruit. Ook ging het gesprek over wat 'Leidinggeven is een vak' betekent en hoe dit terugkomt in de dans én in je rol als leidinggevende.  

Wat leert dans je over leiderschap? 

Door de gesprekken en daarna gezamenlijk te dansen, leerde Posthumus hoe goed het is om uit je comfortzone te gaan. ‘Ik spring graag in het diepe', zegt ze, ‘maar een dans opvoeren voelt ook wel kwetsbaar.’ ‘Door af en toe eens uit je comfortzone te gaan leer je ook veel over jezelf.’ Dat is iets dat Posthumus graag blijft doen en ook aan haar team wil meegeven. Daarnaast ervaarde ze hoe belangrijk het is om in verbinding te staan met elkaar. ‘Als je bijvoorbeeld een moeilijke relatie met iemand hebt, kijk dan eens verder, leer iemand beter kennen. Wat ligt eronder? Waarom vindt iemand iets moeilijk?’ 

Humor 

Tot slot, vindt Posthumus, is humor een goede tool om dingen te relativeren. Ook, of misschien wel juist, in haar rol als leidinggevende. ‘Dat brengt luchtigheid en maakt dingen vaak beter behapbaar.’ 

Rubriek: Geleerd

In het UMCG kom je veel verschillende mensen in opleiding tegen. We zijn dan ook een plek waar onderwijs gegeven en ontwikkeld wordt. In de rubriek Geleerd kun je meelopen met de mensen, het onderwijs en de opleidingen. Elke acht weken opnieuw.  

Het leiderschapsprogramma

De technologische en maatschappelijke ontwikkelingen in de huidige tijd vragen medewerkers van het UMCG om zich anders te organiseren, zodat zij ook de komende jaren hun werk goed kunnen blijven doen. Leidinggevenden hebben hierin een cruciale rol; zij kunnen een omgeving creëren waarin alle medewerkers maximaal tot hun recht komen. Daarom is een jaar geleden het leiderschapsprogramma in het UMCG gestart. Leiderschap is geen doel op zich, maar dient een hoger doel: samenwerking faciliteren in situaties wanneer we elkaar nodig hebben om samen meer te bereiken.

Dit programma is opgezet om een cultuurverandering binnen de organisatie te realiseren en daarbij leidinggevenden de juiste handvatten te bieden om zich te ontwikkelen in de competenties die het UMCG belangrijk vindt voor leidinggevenden. Deze competenties zijn gekoppeld aan vijf essenties over samenwerking en leiderschap en vormen de basis van het programma:

  • Ik faciliteer samenwerking
  • Ik reflecteer en ken mijzelf
  • Ik ken mijn mensen en weet wat hen bezighoudt
  • Ik laat de ander groeien
  • Leidinggeven is een vak

Het leiderschapsprogramma ontwikkelt continu en bestaat uit verschillende facetten:

  1. Masterclasses en colleges
  2. Workshops, trainingen en ander leer- en ontwikkelaanbod in het LeerManagmentSysteem (LMS)
  3. Intervisiegroepen en coaching

Ook wordt van leidinggevenden verwacht dat ze een persoonlijk ontwikkelplan maken, waarbij ze zelf een richting kunnen kiezen waarin zij zich willen ontwikkelen.

Heb je vragen over het leiderschapsprogramma? Neem dan contact op met Nienke de Waard.